Persyn, Hendrik
(Wingene 15 april 1857 – Wingene 22 april 1933).
Was tijdens zijn humaniorastudies aan het college te Tielt beïnvloed door de blauwvoeterij. In 1878 ging Persyn rechten studeren aan de Leuvense universiteit. Hij kon het niet goed vinden met Albrecht Rodenbach: "Ware hij katholiek genoeg, 't ware al dat den Hemel geven kan." Vanaf 1880 werkte hij met Emiel Lauwers en Alfons Depla mee aan Kwaepenninck. Persyn publiceerde hierin verschillende studentenliederen en andere artikels vooral onder de schuilnaam van Heirman of H. In 1881 was hij een van de opstellers van de volksalmanak 't Manneke uit de Mane. Verder was hij bovendien bevriend met Guido Gezelle, Lodewijk Scharpé en Hugo Verriest. Rond deze laatste concentreerde zich het geheime genootschap de Swighenden Eede, waarvan ook Persyn deel uitmaakte. In 1886 lag hij mee aan de basis van de Oud-Hoogstudentenbond West-Vlaanderen. Zelfs nadat hij zich als notaris had gevestigd te Wingene bleef hij actief in de V.B. Hij werd hoofdredacteur van De Vlaamsche Vlagge, nadat de geestelijken door een bisschoppelijk publicatieverbod waren getroffen. Hij gaf het tijdschrift een ruimer programma dan de traditionele taalstandpunten. In 1909 sprak hij zich duidelijk uit ten voordele van het wetsvoorstel-Edward Coremans voor de vernederlandsing van het middelbaar onderwijs. Hij beschouwde dit als het enige redmiddel voor het katholiek onderwijs. Na de Eerste Wereldoorlog werd hij voorzitter van de Westvlaamse Gouwbond van het Davidsfonds. Toen de West-Vlaamse bisschop Gustave Waffelaert in 1925 alle uitingen van Vlaams-nationalisme verbood op straf van doodzonde, verklaarde hij zich te onderwerpen en te stoppen met de uitgave van De Vlaamsche Vlagge. Op de gouwdag van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS) te Ieper in 1927 weerhield dit hem niet uitdrukkelijk te pleiten voor amnestie.
Literatuur
L. en L. Vos-Gevers, Dat volk moet herleven. Het studententijdschrift De Vlaamsche Vlagge 1875- 1933, 1976;
L. Vos, Bloei en ondergang van het AKVS, 2 dln., 1982;
A. Vandoorne, 'Twee West-Vlaamse cultuurdragers: Hendrik Persyn en Lodewijk Scharpé', in De Roede van Tielt, jg. 16 (1985), p. 31-44;
300 jaar college te Tielt, 1986;
L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.
Verwijzingen
zie: Jong Dietschland (1927-1933; vierde rechts), Swighenden Eede.
