Opdebeek, Gabriël
(Antwerpen 8 november 1895 – Borgerhout 20 mei 1979). Zoon van Lode Opdebeek.
Week na zijn studies aan het Koninklijk Atheneum te Antwerpen in 1914 met zijn ouders en broer uit naar Nederland. Opdebeek werkte er mee aan De Vlaamsche Stem en leverde daarna in Vrij België wekelijks artikels over culturele aspecten van de V.B. en over de internationale situatie. Met Frans van Cauwelaert en Julius Hoste (jr.) was hij ook actief in het in 1917 opgerichte Vlaamsch-Belgisch Verbond, van maart 1918 af als lid van het hoofdbestuur. In zijn opstel "België en het zelfbeschikkingsrecht" uit september 1918, verschenen in Vragen van den dag, sprak hij zich uit tegen de door het activisme voorgestane bestuurlijke scheiding en vóór culturele autonomie. In juni 1918 richtte hij met André de Ridder en Paul de Keyser nog het IJzerfonds op, dat oorlogswerk van Daan Boens en Ernest Claes publiceerde.
In 1920 behoorde Opdebeek, samen met zijn vader en met generatiegenoten als De Ridder, Paul-Gustave van Hecke, Arthur Cornette en anderen tot de oprichters van de naamloze vennootschap Het Roode Zeil, die het gelijknamige tijdschrift en werk van Karel van de Woestijne, Van Hecke, F. Hellens en anderen publiceerde. Na de liquidatie ervan in 1921 werd het fonds overgenomen door uitgeverij L. Opdebeek. Opdebeek zelf publiceerde vanaf 1924 enkele vrijmoedige prozawerken onder het pseudoniem van Geo de la Violette. Als uitgever zette hij het werk van zijn vader voort. In de mede door hem en zijn vader opgerichte Vereniging ter bevordering van het Vlaamse Boekwezen speelde hij een actieve rol, onder meer als secretaris van de Vlaamsche Uitgeversbond. Als lid van de door minister Hoste ingestelde Spellingcommissie van 1939 nam hij een behoudend standpunt in.
Na de oorlog had de uitgeverij L. Opdebeek het moeilijk om het hoofd boven water te houden. In 1953 werd ze omgezet in een naamloze vennootschap, waarbij alle aandelen in handen kwamen van De Nederlandsche Boekhandel. Opdebeek werd voorzitter van de raad van beheer, maar bleef alleen formeel bij de zaak betrokken. Hoste bezorgde hem een baantje bij zijn krantenbedrijf, waar hij supervisie- en correctiewerk verrichtte voor Het Laatste Nieuws, De Zweep en De Vlaamse Gids. In 1971 legde hij zijn functie bij uitgeverij L. Opdebeek neer. In 1982 werd de naamloze vennootschap L. Opdebeek ontbonden.
Literatuur
L. Sonck, Uitgeverij L. Opdebeek. Haar stichter, zaakvoerder, evolutie en werking, KUL, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1994.
