Golfslag

Uit NEVB Online
Ga naar: navigatie, zoeken

Vlaams-nationalistisch cultureel maandblad, uitgegeven te Antwerpen (1946-1950) onder het motto "Jong, durvend, gelovend".

Het eerste nummer verscheen in maart 1946 en het was na Rommelpot (december 1945) het tweede naoorlogse project van Vlaamsgezinde en katholieke jongeren. Golfslag had een oplage van ongeveer 2000 exemplaren. De redactie bestond aanvankelijk uit Manu Ruys, Adriaan de Roover, Ivo Michiels (pseudoniem van Rik Ceuppens), Hugo Grimberger, Joris de Wolf en Roland van Oplinter. Enkel de eerste drie bleven in de redactie, waarin later ook Piet de Meeuw, Albe (pseudoniem van Renaat Joostens), Hendrik Storm (pseudoniem van Paul de Vree), Lambert Stiers (pseudoniem van Paul Lebeau) en Paul Haimon werden opgenomen.

De oprichting van Golfslag moet worden gesitueerd tegen de achtergrond van de eerste naoorlogse initiatieven van niet-gecompromitteerde flaminganten, die resulteerden in een verstevigde band tussen katholieken en nationalisten.

Het blad steunde op een katholieke ethisch-moralistische grondslag en hoewel het zich aanvankelijk buiten de partijpolitiek wilde houden, werden al snel sociaal-politieke standpunten ingenomen. Zo streefde Golfslag de eenheid tussen Noord en Zuid na, met behoud van de bestaande staatsgrenzen, en noemde het de wegvoeringen van 1940 (Spooktreinen) een van de hoofdoorzaken van de collaboratie. Daarbij aansluitend zag het in de repressieve "haatmaatregelen" van de Belgische regering (repressie) de oorzaak van de naoorlogse vooruitgang van de V.B. Het richtte een steunfonds op voor missionarissen, gebroodroofden en geïnterneerden en organiseerde, onder leiding van Herman van Fraechem, en met medewerking van Ast Fonteyne en Antoon vander Plaetse, kunstavonden, gewijd aan Zuid-Afrika, Ernest Claes, Stijn Streuvels en Felix Timmermans. Het dacht Europees en achtte een toenadering tussen Oost en West wenselijk.

Het tijdschrift ontving geen overheidssteun en aangezien de oplage in mei 1948 nog slechts 600 exemplaren bedroeg verkeerde het tijdschrift vanaf die periode in financiële moeilijkheden. Ook had het literaire aspect onder invloed van De Vree duidelijk voorrang gekregen op het politieke aspect. Dit leidde binnen de redactie tot een conflict tussen de zuiver cultureel-literaire strekking, onder meer vertegenwoordigd door Lebeau, en de sociaal-politieke strekking, onder meer vertegenwoordigd door Ruys. De directe aanleiding voor de opheffing van Golfslag in 1950 was het streven van De Vree om een nieuw zuiver literair tijdschrift op te starten (het latere De Tafelronde), wat het noodlijdende Golfslag in de ogen van de redactie overbodig maakte.

Literatuur

M. Ruys, 'Vijf beslissende brugjaren 1945- 1950', in Vlaamsch Archief 88. Jaarboek Vlaamse Beweging (1988), p. 10-20; 
L. Bosman, 'De Vlaamse Beweging na 1945: actualisering van de historische dualiteit', in E. Witte, J.C. Burgelman en P. Stouthuysen (eds.), Tussen Restauratie en Vernieuwing. Aspecten van de naoorlogse Belgische politiek (1944-1950), 1990, p. 225-261.

Auteur(s)

José de Ceulaer; Nico Wouters