Goethals(-Vercruysse), Jacob
(Kortrijk 12 augustus 1759 – Kortrijk 6 september 1838).
Was een verzamelaar van boeken en handschriften, grotendeels afkomstig van geveilde kloosterbibliotheken. In 1834 schonk Goethals bij testament zijn omvangrijke bibliotheek aan de Kortrijkse gemeenschap. Sinds 1878 vormt ze een onderdeel van de Kortrijkse Stadsbibliotheek.
Goethals, die garenfabrikant was, sprak zowel het Frans als zijn moedertaal, maar schreef zijn historische publicaties in een veredelde volkstaal. Vermeldenswaardig is zijn Jaerboek der stad en oude casselry van Kortryk verzameld uyt menigvuldige auteurs en handschriften (1814, herdruk in 1984), een kroniek die loopt tot 1507 en waarvan het belang vooral ligt in het feit dat de auteur veel aandacht besteedt aan de Guldensporenslag. Goethals lag aldus mee aan de basis van de Guldensporenromantiek, die in de ontluikende V.B. een grote rol heeft gespeeld. De Notice sur la bataille de Courtrai ou des Eperons d'Or van August Voisin (1834, bijgewerkte versie in 1836) is voor een groot deel gebaseerd op het genoemde Jaerboek. Op zijn beurt heeft Hendrik Conscience zich voor De Leeuw van Vlaanderen laten inspireren door Voisins studie.
Werken
Jaerboek der stad en oude casselry van Kortryk verzameld uyt menigvuldige auteurs en handschriften, 19842.
Literatuur
N. Maddens, 'Jacob Jozef Ignatius Hyacint Goethals (gezegd Goethals-Vercruysse)', in NBW, XI, 1985;
id., 'Een merkwaardig boek, Gedenkweerdige tydstippen' (Kortrijk, 1831), ten onrechte aan J. Goethals-Vercruysse toegeschreven', in Biekorf, jg. 86, nr. 3 (1986), p. 233-251;
I. Bauwens-de Jaegere en P. Debrabandere (red.), Goethals-Vercruysse en zijn tijd. Tentoonstelling Stedelijk Museum Kortrijk, 1988.