Claeys, Hendrik
(Zomergem 7 december 1838 – Gent 17 november 1910).
Debuteerde onder invloed van familievriend Karel L. Ledeganck als dertienjarige in de literatuur. Na het college in Sint-Niklaas en het Seminarie in Gent, studeerde Claeys aan de Katholieke Universiteit Leuven. Hij was er actief in Met Tijd en Vlijt. Hij steunde de katholieke Vlaamse studentenbeweging vanaf haar ontstaan en zou in 1890 gehuldigd worden als erevoorzitter van het Katholiek Vlaamsch Studentenverbond. Hij werd ook lid van gilde Eigen Leven en schreef in de tijdschriften Dietsche Warande en Belfort (tot 1905) en Hooger Leven van deze gilde.
Claeys werd leraar in Oudenaarde (1864) en in Sint-Niklaas (1869) en zette zijn leerlingen (waaronder Amaat Joos) aan tot de studie van de volkstaal. Daarna werd hij priester in Oostakker (1884) en in Gent (1890). Hij was betrokken bij de oprichting van het Davidsfonds, zetelde in het hoofdbestuur van deze vereniging en stichtte in het Land van Waas de eerste lokale afdeling (1875). Claeys maakte zich vooral nuttig als feestredenaar en hield Vlaamsgezinde toespraken en spreekbeurten voor allerlei verenigingen en congressen. In 1886 behoorde hij tot de eerste leden van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde en ook daar was hij vooral actief als redenaar. Op de Nederlandse congressen in Gent in 1891 en 1899 gaf hij uiting aan zijn Nederlandse gezindheid en op het katholiek congres te Mechelen in 1891 wees hij op het verband tussen de Vlaamse en sociale strijd (de vernederlandsing van de hogere standen zou leiden tot een toenadering tot de Fransonkundige volksklasse). Verder werkte hij mee aan het tijdschrift Het Katholiek Onderwijs.
Literatuur
A. de Ceuleneer, 'lijkrede', in Verslagen en Mededelingen van de KVATL (1910), p. 975-978;
L. van Puyvelde, 'Hendrik Claeys', in Jaarboek van de KVATL (1926);
L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging, I, 1977;
W. Rombauts, De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1886-1914, 1979;
L. Gevers, Bewogen jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.
